Page 24 - นิตยสารล่าสุด

บันทึกความทรงจําของ

พลเอก หลวงหาญสงคราม

493 ถนนประชาราษฎร์ สาย 2 พระนคร
วันที 25 พฤษภาคม 2509
เรื อง บันทึกความทรงจําเรื องราวของทหารช่างในอดีต
เรียน พล.ต. กาจบัณฑิต โชติกญาณ จก.กช. และ ผบ.จทบ. ร.บ.
หนังสืออ้างถึงที 0725/4448 ลง 21 เม.ย.2509

การบันทึกความทรงจําของข้าพเจ้าขอแบ่งออกเป น 2 ตอน คือ 1. ตอนปกติ 2. ตอนราชการสงครามดังจะกล่าวต่อไปนี
1.ตอนปกติ เมื อข้าพเจ้าเป นผู้บังคับการมณฑลทหารบกที 5
ณ ที ตั งค่ายทหารจังหวัดราชบุรี ระหว่างเดือนกรกฎาคม 2482 ถึงเดือนกรกฎาคม 2483 ทหารช่างกองพันที 1 ในบังคับบัญชาของ
พ.ท.ขุนเฉลิมโยธา พร้อมด้วยนายทหาร นายสิบ และพลทหารได้ย้ายจากจังหวัดพระนครไปยังค่ายทหารจังหวัดราชบุรี ซึ งสร้าง
ใหม่ทางทิศตะวันออกของวัดตาล ซึ งได้แบ่งเป นช่างสนาม และช่างสะพานเครื องมือสําหรับฝ กมีพอประมาณ แต่ยังไม่ทันสมัย
สนามสําหรับฝ กช่างสนามที สโมสรพลเรือน หรือริมสนามบินเก่าสําหรับช่างสะพานฝ กชั นต้นที สนามหน้าโรงทหารกับฝ กสร้าง
สะพานที แม่น าแม่กลอง การฝ กและการสอนของทหารช่างเป นผลดี วินัยและการบังคับบัญชาอยู่ในระเบียบ นับว่าเป นตัวอย่างที ดี
2.ตอนราชการสงครามมหาเอเชียบูรพา
เมื อข้าพเจ้าเป นผู้บัญชาการกองพลที 4 กองพันทหารช่างที 2 ในบังคับบัญชาของ พ.ท.ฟ น อัตถะโยธิน ซึ งเป นหน่วยที ขึ นตรงต่อ
กองพลที 4 ประมาณปลายเดือนธันวาคม พ.ศ.2484 ได้เคลื อนย้ายกําลังไปสมทบกับกองพลที 4 ซึ งตั งกองบัญชาการกองพลที
ตําบล บ้านถ า อําเภอแม่สาย สําหรับกองพลที 4 มีหน้าที ทําการขัดตาทัพตามแนวแม่น าสาย ตั งแต่ภูเขาทิศตะวันตก สะพานเหล็ก
ข้ามแม่น าสายไปจนถึงแม่น าโขง (ปากแม่น าสาย) และเตรียมที จะรุกเข้าไปสหรัฐไทยเดิม ข้าพเจ้าได้สั งให้ไปตั งที บริเวณเมืองพาน
อําเภอแม่สาย และได้สั งให้เตรียมทําสะพานสําเร็จ เพื อข้ามแม่น ารวกและแม่น าเลน ตามที มณฑลทหารบกที 4 ได้ทําการสํารวจไว้
แล้วตั งแต่ในเวลาปกติ เพราะสะพานตามที กล่าวแล้วข้าศึกได้ทําลายจนใช้การไม่ได้ โดยใช้ไม้สักในป าเมืองพานเป นอุปกรณ์ นอกจากนี
ให้เตรียมสร้างสะพานแสวงเครื องสําหรับข้ามลําห้วย จากเมืองเลนไปยังเมืองพยาค ซึ งมีจํานวนมากไว้ให้พร้อมด้วย
การเตรียมทําสะพานของกองพันทหารช่างที 2 ได้ใช้เวลานานพอสมควรจึงแล้วเสร็จประมาณวันที 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2485
ซึ งเป นฤดูฝนของทางภาคเหนือ กองพลที 4 ได้รับคําสั งจากกองทัพพายัพให้ทําการรุกเข้าไปในสหรัฐไทยเดิม โดยยึดเมือง
พยาคเป นที หมายขั นที 1 และแม่น าหลวยเป นขั นที 2 กองพลที 4 ได้แบ่งการรุกไว้เป น 4 ขั น คือ ขั นที 1 แม่น ารวก ขั นที 2
แม่น าเลน ขั นที 3 เมืองพยาค และขั นที 4 แม่น าหลวย การรุกให้ดําเนินไปตามลําดับขั น เพราะข้าศึกได้ทําการต้านทานพอประมาณ
พอถึงแม่น ารวก กองพันทหารช่างที 2 ได้ทําการสร้างสะพานโดยใช้เครื องสะพานที ได้เตรียมไว้แล้ว และสร้างเสร็จภายใน 1 วัน โดย
มีกรมทหารบกราบที 3 ทําการกําบังอยู่ข้างหน้า และมีกองพันทหารป นใหญ่ที 4 ทําการยิงคุ้มกันอยู่ข้างหลัง เมื อสร้างสะพานเสร็จ
แล้วในวันรุ่งขึ นก็ทําการเคลื อนที เข้ายึดแม่น าเลนต่อไป ในตอนบ่ายวันนี ฝนได้ตกมาเป นจํานวนมาก ทําให้การเคลื อนที ต้องหยุดอยู่
เพียงฝ งขวาของแม่น าเลน และในวันรุ่งขึ นจึงเคลื อนที เข้ายึดเมืองเลนโดยไม่มีข้าศึกต้านทาน เพราะข้าศึกถูกโอบทั งป กขวาและป ก
ซ้าย จนต้องถอยหนีไป ในวันนี กองพันทหารช่างที 2 ได้เริ มสร้างสะพานข้ามแม่น าเลน ซึ งสร้างด้วยความยากลําบาก เพราะน าใน
แม่น าเลนไหลเชี ยวมาก ซึ งเป นบทเรียนของทหารช่างในการสร้างสะพานข้ามลําน าทางภาคเหนือ สะพานนี ใช้เวลาสร้างประมาณ 3
หรือ 4 วันจึงเสร็จ ต่อมาภายหลังได้ทราบว่า สะพานนี บางส่วนได้พังลงเพราะถูกกระแสน าพัดต้องสร้างใหม่

15050
1
24 24 เ เหลาทหารชางหลาทหารชาง